| Autor: Tomasz Wolski, Bernard Wiśniewski | 209 |
Strony: 209-227
pełen tekst
Abstract
The focus of this research is the variability of water levels in the Baltic based on the analysis of long-term series of maximum sea levels on the Polish and Swedish coast. The analysed gauge stations were Świnoujście, Kołobrzeg, Gdańsk, Stockholm, Ystad and Furuögrund. In the work linear trends in the long-term sea level changes in the common period of 1889–2006 as well as in the second half of the observational series, 1948–2006, have been identified. The period of 1948–2006 is characterized by a rise of sea levels in all gauge stations. The study also determined the amount of storm surges in the period of 1947–2006. The number of storm surges on the both the Polish and Swedish coast is increasing. Additional analyses included in this study concern the calculations of the levels of storm surges in 1000-year, 100-year and 50-year return periods. The upward trend in the maximum sea levels and the increasing number of storm surges on the Polish and Swedish coast in the last half-century can be partly explained by a climate change, NAO index or by local wind conditions.
Keywords: sea level, Polish and Swedish coast, trend, storm surge.
ZMIANY MAKSYMALNYCH POZIOMÓW MORZA NA WYBRANYCH STACJACH POLSKIEGO I SZWEDZKIEGO WYBRZEŻA BAŁTYKU
Streszczenie
Celem badań jest pokazanie zmienności poziomów wód M. Bałtyckiego na podstawie wieloletnich serii maksymalnych poziomów wód na polskim i szwedzkim wybrzeżu. Analizowane stacje to Świnoujście, Kołobrzeg, Gdańsk a także Stockholm, Ystad i Furuögrund. W pracy wyznaczono trendy wieloletnich wahań poziomu morza dla wspólnego okresu 1889–2006 jak również dla drugiej połowy serii obserwacyjnej czyli okresu 1948–2006. Okres 1948–2006 charakteryzuje się wzrostem poziomu morza dla wszystkich stacji W pracy wyznaczono także ilość wezbrań sztormowych w okresie 1947–2006. Ilość wezbrań sztormowych zarówno na polskim i szwedzkim wybrzeżu wyraźnie wzrasta. Inne analizy zawarte w pracy dotyczą obliczeń teoretycznych maksymalnych poziomów wód czyli takich, które mogą wystąpić raz na 1000 lat, 100 lat czy 50 lat. Wzrostowa tendencja maksymalnych poziomów morza oraz zwiększająca się ilość wezbrań sztormowych w ostatnich kilkudziesięciu latach można częściowo tłumaczyć zmianami klimatycznymi, indeksem NAO oraz lokalnymi warunkami wiatrowymi.
Słowa kluczowe: poziom morza, polskie i szwedzkie wybrzeże, trend, wezbranie sztormowe
pełen tekstAbstract
The focus of this research is the variability of water levels in the Baltic based on the analysis of long-term series of maximum sea levels on the Polish and Swedish coast. The analysed gauge stations were Świnoujście, Kołobrzeg, Gdańsk, Stockholm, Ystad and Furuögrund. In the work linear trends in the long-term sea level changes in the common period of 1889–2006 as well as in the second half of the observational series, 1948–2006, have been identified. The period of 1948–2006 is characterized by a rise of sea levels in all gauge stations. The study also determined the amount of storm surges in the period of 1947–2006. The number of storm surges on the both the Polish and Swedish coast is increasing. Additional analyses included in this study concern the calculations of the levels of storm surges in 1000-year, 100-year and 50-year return periods. The upward trend in the maximum sea levels and the increasing number of storm surges on the Polish and Swedish coast in the last half-century can be partly explained by a climate change, NAO index or by local wind conditions.
Keywords: sea level, Polish and Swedish coast, trend, storm surge.
ZMIANY MAKSYMALNYCH POZIOMÓW MORZA NA WYBRANYCH STACJACH POLSKIEGO I SZWEDZKIEGO WYBRZEŻA BAŁTYKU
Streszczenie
Celem badań jest pokazanie zmienności poziomów wód M. Bałtyckiego na podstawie wieloletnich serii maksymalnych poziomów wód na polskim i szwedzkim wybrzeżu. Analizowane stacje to Świnoujście, Kołobrzeg, Gdańsk a także Stockholm, Ystad i Furuögrund. W pracy wyznaczono trendy wieloletnich wahań poziomu morza dla wspólnego okresu 1889–2006 jak również dla drugiej połowy serii obserwacyjnej czyli okresu 1948–2006. Okres 1948–2006 charakteryzuje się wzrostem poziomu morza dla wszystkich stacji W pracy wyznaczono także ilość wezbrań sztormowych w okresie 1947–2006. Ilość wezbrań sztormowych zarówno na polskim i szwedzkim wybrzeżu wyraźnie wzrasta. Inne analizy zawarte w pracy dotyczą obliczeń teoretycznych maksymalnych poziomów wód czyli takich, które mogą wystąpić raz na 1000 lat, 100 lat czy 50 lat. Wzrostowa tendencja maksymalnych poziomów morza oraz zwiększająca się ilość wezbrań sztormowych w ostatnich kilkudziesięciu latach można częściowo tłumaczyć zmianami klimatycznymi, indeksem NAO oraz lokalnymi warunkami wiatrowymi.
Słowa kluczowe: poziom morza, polskie i szwedzkie wybrzeże, trend, wezbranie sztormowe