| Autor: Grażyna Ancyparowicz | 13 |
Strony: 13–25
pełen tekst
Streszczenie:
Na mocy ratyfikowanych umów międzynarodowych i gwarancji konstytucyjnych Rzeczpospolita Polska zobowiązała się do zabezpieczenia socjalnego osób niezdolnych do pracy z racji wieku bądź stanu zdrowia. Świadczenia z tego tytułu wypłaca Zakład Ubezpieczeń Społecznych, który zarządza Funduszem Ubezpieczeń Społecznych (FUS). Do 1980 roku fundusz ten pozostawał we względnej równowadze, choć – w miarę rozszerzania kręgu ubezpieczonych i wzrostu liczby świadczeniobiorców – wymagało to sukcesywnego podnoszenia składek na ubezpieczenia społeczne. W ostatniej dekadzie realnego socjalizmu wcześniejsze emerytury i renty dla zredukowanych pracowników stały się bowiem główną metodą ograniczania bezrobocia, które – z przyczyn ustrojowych – nie mogło oficjalnie wystąpić. W latach 90. XX wieku metodę tę wykorzystywano dla złagodzenia dotkliwych społecznie skutków upadłości i prywatyzacji wielkich zakładów pracy. Świadczenia z ubezpieczenia społecznego rosły więc znacznie szybciej niż wpływy
ze składki, pociągając za sobą coraz wyższe dotacje do FUS. Byłaby to sytuacja przejściowa, gdyby nie eklektyczna reforma systemu ubezpieczeń społecznych. Rzeczywistość negatywnie zweryfikowała przyjęte wówczas założenia.
Słowa kluczowe: Fundusz Ubezpieczeń Społecznych, świadczeniobiorcy, ubezpieczeni, reforma systemu ubezpieczeń społecznych
THE REA SONS BEHIND THE INCREA SED DE FICIT OF SOC IAL INSURANCE FUND
Abstract:
Poland has ratified international conventions that commit to protect those citizens who are unable to work due to old age and disability. The obligation to ensure the livelihood of these people also arise from the Polish Constitution. Social Insurance Institution, which manages the Social Insurance Fund (SIF) pays social security benefits for eligible individuals. By 1980 this fund remained in relative equilibrium, although – following the expansion of the circle of insured persons and increase the number of beneficiaries – it required a gradual lifting of insurance premiums. Later, early retirement and liberal rights to survivor care has Przyczyny narastania deficytu been an effective method of avoiding unemployment. In the 90s Twentieth century, this method was used to reduce the number of employees in existing plants and mitigate the social consequences of bankruptcy and privatization large public enterprises. In this situation, expenditure on social security benefits grew much faster than income from premiums, which required a still higher subsidies from the state budget to the SIF. This would be a temporary situation, if not the reform of the social security system. Reality negatively verified the assumptions made by the authors of that reform.
Keywords: Social Insurance Fund, beneficiaries, insured, reform of the social security system
pełen tekstStreszczenie:
Na mocy ratyfikowanych umów międzynarodowych i gwarancji konstytucyjnych Rzeczpospolita Polska zobowiązała się do zabezpieczenia socjalnego osób niezdolnych do pracy z racji wieku bądź stanu zdrowia. Świadczenia z tego tytułu wypłaca Zakład Ubezpieczeń Społecznych, który zarządza Funduszem Ubezpieczeń Społecznych (FUS). Do 1980 roku fundusz ten pozostawał we względnej równowadze, choć – w miarę rozszerzania kręgu ubezpieczonych i wzrostu liczby świadczeniobiorców – wymagało to sukcesywnego podnoszenia składek na ubezpieczenia społeczne. W ostatniej dekadzie realnego socjalizmu wcześniejsze emerytury i renty dla zredukowanych pracowników stały się bowiem główną metodą ograniczania bezrobocia, które – z przyczyn ustrojowych – nie mogło oficjalnie wystąpić. W latach 90. XX wieku metodę tę wykorzystywano dla złagodzenia dotkliwych społecznie skutków upadłości i prywatyzacji wielkich zakładów pracy. Świadczenia z ubezpieczenia społecznego rosły więc znacznie szybciej niż wpływy
ze składki, pociągając za sobą coraz wyższe dotacje do FUS. Byłaby to sytuacja przejściowa, gdyby nie eklektyczna reforma systemu ubezpieczeń społecznych. Rzeczywistość negatywnie zweryfikowała przyjęte wówczas założenia.
Słowa kluczowe: Fundusz Ubezpieczeń Społecznych, świadczeniobiorcy, ubezpieczeni, reforma systemu ubezpieczeń społecznych
THE REA SONS BEHIND THE INCREA SED DE FICIT OF SOC IAL INSURANCE FUND
Abstract:
Poland has ratified international conventions that commit to protect those citizens who are unable to work due to old age and disability. The obligation to ensure the livelihood of these people also arise from the Polish Constitution. Social Insurance Institution, which manages the Social Insurance Fund (SIF) pays social security benefits for eligible individuals. By 1980 this fund remained in relative equilibrium, although – following the expansion of the circle of insured persons and increase the number of beneficiaries – it required a gradual lifting of insurance premiums. Later, early retirement and liberal rights to survivor care has Przyczyny narastania deficytu been an effective method of avoiding unemployment. In the 90s Twentieth century, this method was used to reduce the number of employees in existing plants and mitigate the social consequences of bankruptcy and privatization large public enterprises. In this situation, expenditure on social security benefits grew much faster than income from premiums, which required a still higher subsidies from the state budget to the SIF. This would be a temporary situation, if not the reform of the social security system. Reality negatively verified the assumptions made by the authors of that reform.
Keywords: Social Insurance Fund, beneficiaries, insured, reform of the social security system